GAZİ ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ - 2019 AKADEMİK YILI

DERS TANIMI
BUGÜNKÜ TÜRK LEHÇELERİ-II/TDE -302
Dersin Adı: BUGÜNKÜ TÜRK LEHÇELERİ-II
Dersin Kredisi: 2 Ders AKTS : 3
Dersin Yarıyılı: 6 Ders Türü : Zorunlu
DERS BİLGİLERİ
 -- DERSİN DİLİ
   Türkçe
 -- ÖĞRETİM ELEMAN(LAR)I
   Prof. Dr. Fatma ÖZKAN
 -- ÖĞRETİM ELEMANI WEB SİTESİ/SİTELERİ
  http://websitem.gazi.edu.tr/site/fozkan
 -- ÖĞRETİM ELEMANI E-POSTASI/E-POSTALARI
  fozkan@gazi.edu.tr
 -- ÖĞRENME ÇIKTILARI
Çağdaş Türk Lehçelerinden herhangi birisine ait bir metnin, hangi Türk Lehçesiyle yazıldığını anlayabilir.
Türk lehçelerinin başlıca fonetik ve morfolojik özelliklerini öğrenir.
Öğrenciler bu lehçelere ait metinlerden aktarma yapabilir.






 -- DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
   Bu ders Sadece Yüz yüze eğitim şeklinde yürütülmektedir.
 -- DERSİN ÖNKOŞULLARI
   Bu dersin ön koşulu ya da eş koşulu bulunmamaktadır.
 -- ÖNERİLEN DERSLER
   Bu dersle ilişkili önerilen başka dersler bulunmamaktadır.
 --DERS İÇERİĞİ
1. Hafta   Azeri Türkleri, Azerbaycan Cumhuriyeti ve Azerbaycan Türkçesinin teşekkülü hakkında bilgi, Azerbaycan'da kullanılan Kiril ve Latin alfabeleri.
2. Hafta   Azerbaycan Türkçesi ünlü sistemi,ünlü uyumları (Türkiye Türkçesiyle mukayeseli, Kiril harfli ile yazılmış metinleri okuma ve yazma.
3. Hafta   Ünlü değişmeleri (Eski Türkçeye göre ve Türkiye Türkçesiyle mukayeseli),Kuzey Azerbaycan Türkçesinden bir metin üzerinde inceleme çalışmaları.
4. Hafta   Ünsüz sistemi, farklı ünsüzler,ünsüz değişmeleri (Eski Türkçeye göre ve Türkiye Türkçesiyle mukayeseli). Alıştırmalar.
5. Hafta   Diğer ses hadiseleri; benzeşme, aykırılaşma, ünsüz türemesi, ünlü düşmesi, yer değiştirme.Kuzey Azerbaycan Türkçesinden bir metin üzerinde inceleme.
6. Hafta   Ses bilgisi özeti. Kuzey Azerbaycan Türkçesinden bir metin üzerinde inceleme.
7. Hafta   Yapım ekleri (Türkiye Türkçesine göre farklı olanlar),isim çekimi; hâl ekleri,şahıs ve işaret zamirleri ve çekimleri.Alıştırmalar.
8. Hafta   Ara Sınav
9. Hafta   Fiil çekimi: Şahıs ekleri, fiil çekimi: Şimdiki zaman,geniş zaman.Kuzey Azerbaycan Türkçesinden bir metin üzerinde inceleme çalışmaları.
10. Hafta   Fiil çekimi: Görülen geçmiş zaman,öğrenilen geçmiş zaman, gelecek zaman. Alıştırmalar.
11. Hafta   Fiil çekimi: Emir ve istek, şart ve gereklilik. Kuzey Azerbaycan Türkçesinden bir metin üzerinde inceleme çalışmaları.
12. Hafta   Fiil çekimi: Birleşik zamanlar, isim fiilinin çekimi. Kuzey Azerbaycan Türkçesinden bir metin üzerinde inceleme çalışmaları.
13. Hafta   Sıfat-fiil ve zarf-fiiller (Türkiye Türkçesine göre farklı olanlar),iktidarî fiil:Olumlu ve olumsuz şekiller, zarflar ve edatlar.Alıştırmalar.
14. Hafta   Genel Değerlendirme
15. Hafta  
16. Hafta  
 -- ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
   1. ERCİLASUN, B., Ahmet, vd.; Türk Lehçeleri Grameri, Ankara, Akçağ Yay., 2007. 2. ERCİLASUN, B., Ahmet, vd.; Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri SözlüğüI-II, Ankara, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1991. 3. TEKİN, Talat ; ÖLMEZ, Mehmet; Türk Dilleri, İstanbul, Simurg Yay., 1999. 4. BURAN, Ahmet; Çağdaş Türk Lehçeleri, Ankara, Akçağ Yay., 2001 5. ÖZKAN, Nevzat; Türk Dilinin Yurtları, Ankara, Akçağ Yay., 2002. 6. ERGİN, Muharrem; Azerbaycan Türkçesi, İstanbul, Ebru Yay., 1981. 7. ERCİLASUN, Ahmet B.; Örneklerle Bugünkü Türk Alfabeleri, Ankara, Kültür Bak.Yay., 1989. 8. KIRLI, M Kamil; Azerbaycanca-Türkçe Türkçe-Azaerbaycanca Lüget, Bakü, 2005. 9. Azeri Türkçesi'nden Türkiye Türkçesi'ne büyük sözlük; Haz.Yaşar Akdoğan, İstanbul , Beşir Yayınevi, 1999. 10. Türk Dünyası El Kitabı IV; Ankara, TKAE, 1998.
 -- ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
   Anlatım, Soru-Yanıt, Gösterme, Uygulama - Alıştırma
 -- STAJ / UYGULAMA
   Yok
 -- DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
 
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
 Ara Sınav
1
40
 Ödev
0
0
 Uygulama
0
0
 Projeler
0
0
 Pratik
0
0
 Quiz
0
0
 Yıliçinin Başarıya Oranı (%)  
40
 Finalin Başarıya Oranı (%)  
60
 -- İŞ YÜKÜ
 Etkinlik  Toplam hafta sayısı  Süre (Haftalık Saat)  Dönem boyu toplam iş yükü
 Haftalık teorik ders saati
14
2
28
 Haftalık uygulamalı ders saati
0
 Okuma Faaliyetleri
10
1
10
 İnternette tarama, kütüphane çalışması
10
1
10
 Materyal tasarlama, uygulama
0
 Rapor hazırlama
0
 Sunu hazırlama
3
2
6
 Sunum
3
1
3
 Ara sınav ve ara sınava hazırlık
3
3
9
 Final sınavı ve final sınavına hazırlık
3
3
9
 Diğer
0
 TOPLAM İŞ YÜKÜ: 
75
 TOPLAM İŞ YÜKÜ / 25 : 
3
 DERSİN AKTS KREDİSİ: 
3
 -- PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI KATKI DÜZEYLERİ
NO
 PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI
1
2
3
4
5
1
Atatürk ilkeleri konusunda bilinçlenir ve inkılap tarihi konusunda bilgi edinir.
2
Dil öğretiminde ve dilbilimsel çalışmalarda bilgisayar teknolojilerini kullanma konusunda bilgi sahibi olur ve bu konuda beceri kazanır.
3
Yabancı diller konusundaki bilgi ve yetkinliğini artırır. Türk dili ve edebiyatı alanında yapılan güncel araştırmaları takip eder, yabancı dil yeteneğini kullanarak yabancı meslektaşları ile iletişim kurar, alanı ile ilgili bilgi paylaşımında bulunur.
4
Türkçeyi doğru, güzel ve etkin bir biçimde konuşma ve yazma kuralları çerçevesinde öğrenir.X
5
Klasik Türk edebiyatı dilbilgisi özelliklerini, alfabesini öğrenir.
6
Tarihî Türk lehçelerinin dilbilgisi özelliklerini, alfabelerini, kelime hazinesini öğrenir. Tarihî Türk lehçelerine ait metinleri okuyabilir, tarihî Türk lehçelerinin metinlerini transkribe eder, bu metinleri Türkiye Türkçesine aktararak üzerinde dilbilimsel inceleme yapabilir.
7
Sahada derleme, yöntem ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olur.
8
Çağdaş Türk lehçelerinin dilbilgisi özelliklerini, alfabelerini, kelime hazinesini öğrenir.X
9
Modern Türk edebiyatının dönemlerini, bu dönemin özelliklerini, edebî akımlarını, şahsiyetlerini ve eserlerini öğrenir. Bunları, edebiyat biliminin kuram ve yöntemlerinden yararlanarak öğrenir.
10
Türkiye Türkçesi ağızlarının ses ve şekil bilgisi özelliklerini, ağız araştırmalarının yöntemlerini, ağız araştırmalarında derleme yöntem ve tekniklerini öğrenir.
11
Anonim, âşık ve tasavvuf edebiyatlarının temel eserlerini okur ve döneme has fikir akımları çerçevesinde bu metinleri yorumlar. Edinmiş olduğu bilgi birikiminden yararlanarak tür, şekil ve üslûp meselelerinde donanım sahibi olur. Bu donanımı tarihî ve kültürel veriler çerçevesinde modern kuram ve yöntemler ışığında değerlendirmeyi öğrenir.
12
Türk dilbilgisini ses, şekil, sözdizimi anlam ve söz varlığı düzeylerinde dilbilim yöntem ve kuramlarından yararlanarak karşılaştırmalı olarak inceler ve çözümler.X
13
Türk halk edebiyatının ve halkbiliminin tarihî gelişimini söz konusu alanın beşerî bilimlerle ilişkisi çerçevesinde kavrar.
14
Modern dilbilim ve halkbilim kuram ve yöntemleri hakkında bilgi sahibi olur ve bunları metinlere uygulama becerisi kazanır.X
15
Klasik Türk edebiyatının poetikası, dönemleri, hayat ve toplumla olan ilişkisi, dil-kültür ve medeniyete olan katkılarıyla günümüz edebiyatına olan etkilerini öğrenir.
16
Türk dili ve edebiyatı alanında edinmiş olduğu bilgiyi, modern çağın teknik imkânlarını kullanarak oluşturur, düzenler, saklar ve paylaşır.
17
Türk dili ve edebiyatı alanı ile ilgili bilgileri sorumluluğu altındakilere bilişsel ve duyuşsal öğrenme becerileri ile aktarır.
18
Türk dili ve edebiyatı alanında kişi ve kurumları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini aktarır. Alanı ile ilgili çözüm önerilerini modern kuramlara dayanarak uygulamalı olarak ortaya koyar.
19
Türk dili ve edebiyatı alanında edinmiş olduğu bilgi ve becerileri, disiplinler arası çalışmalarda kullanır.X
20
Türk dili ve edebiyatı alanı ile ilgili sosyal, kültürel ve sanatsal ve akademik etkinliklere katılır, bu tür etkinliklerin düzenlenmesinde rol alır.