GAZİ ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ - 2019 AKADEMİK YILI

DERS TANIMI
TÜRKİYE TÜRKÇESİ-I/TDE -101
Dersin Adı: TÜRKİYE TÜRKÇESİ-I
Dersin Kredisi: 2 Ders AKTS : 3
Dersin Yarıyılı: 1 Ders Türü : Zorunlu
DERS BİLGİLERİ
 -- DERSİN DİLİ
   Türkçe
 -- ÖĞRETİM ELEMAN(LAR)I
   Yrd. Doç. Dr. Hakan AKCA
 -- ÖĞRETİM ELEMANI WEB SİTESİ/SİTELERİ
   http://websitem.gazi.edu.tr/site/hakca http://websitem.gazi.edu.tr/site/hakca
 -- ÖĞRETİM ELEMANI E-POSTASI/E-POSTALARI
   hakca@gazi.edu.tr
 -- ÖĞRENME ÇIKTILARI
Dilin özelliklerini ve dil türlerini bilir.
Türkiye Türkçesinin tarihsel gelişimini anlatır.
Dil ailelerini ve Türkçenin dünya dilleri arasındaki yerini bilir.
Türkiye Türkçesinin ses bilgisi özelliklerini anlatır.
Türkçede kullanılan kelimeleri ses özellikleri bakımından inceler.




 -- DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
   Yüz yüze eğitim Araştırma-inceleme
 -- DERSİN ÖNKOŞULLARI
   Bu dersin önkoşulu yada eş koşulu bulunmamaktadır.
 -- ÖNERİLEN DERSLER
   Bu dersle ilişkili önerilen başka dersler bulunmamaktadır.
 --DERS İÇERİĞİ
1. Hafta   Dil ve dilin özellikleri, dil-kültür ve dil-beyin ilişkisi
2. Hafta   Dil türleri (yazı dili, konuşma dili, lehçe, ağız, argo) Dilbilgisi ve dilbilimi karşılaştırması, dilbilgisinin dalları
3. Hafta   Dilbilgisinde yöntemler Dünyadaki diller, dillerin sınıflandırılması (kökenleri ve yapıları bakımından diller)Türkçenin dünya dilleri arasındaki yeri
4. Hafta   Türkiye Türkçesinin tarihî gelişmesi
5. Hafta   Ses bilgisi, Dil (konuşma) sesleri, ses organları, konuşma seslerinin oluşumu.Ses-harf-alfabe-imlâ kavramları
6. Hafta   Ünlü sesler, ünlülerin özellikleri ve ünlülerin sınıflandırılması. Uzun ünlüler
7. Hafta   Türkçenin sesbilgisel özellikleri, ünlü uyumu, ünsüz uyumu
8. Hafta   Ara Sınav
9. Hafta   Türkçenin ses bilgisel özellikleri
10. Hafta   Ses olayları, ses olaylarının sebepleri, ünlü düşmesi, ünlü türemesi, daralma vb.
11. Hafta   Ünsüz türemesi, ünsüz düşmesi, yer değiştirme (göçüşme), benzeşme, aykırılaşma.
12. Hafta   Hece düşmesi, ikizleşme, tekleşme, sedalılaşma, sedasızlaşma
13. Hafta   Parçalar üstü sesbirimler: vurgu, ton, ezgi vb.
14. Hafta   Genel Değerlendirme
15. Hafta  
16. Hafta  
 -- ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
   1. ERGİN, Muharrem; Türk Dil Bilgisi (Edebiyat ve Eğitim Fakültelerinin Türk Dili ve Edebiyatı Bölümleri İçin), İstanbul, Bayrak Basım Yayım, 2000. 2. KORKMAZ, Zeynep; Türkiye Türkçesi Grameri (Şekil Bilgisi), Ankara, TDK Yayınları, 2003. 3. BANGUOĞLU, Tahsin; Türkçenin Grameri, İstanbul, Baha Matbaası, 1974. 4. DENY, Jean; Türk Dili Gramerinin Temel Kuralları (Türkiye Türkçesi), Çev. Oytun Şahin, Ankara, TDK Yayınları, 2000. 5. EKER, Süer; Çağdaş Türk Dili, Ankara, Grafiker Yayınları, 2010. 6. GENCAN, Tahir Nejat; Dilbilgisi, Ankara, Ayraç Yay., 2001. 7. AKSAN, Doğan; Her Yönüyle Dil (Ana Çizgileriyle Dilbilim), Ankara, TDK Yayınları, 2000. 8. AKSAN, Doğan; Türkiye Türkçesinin Dünü Bugünü Yarını, Bilgi Yayınevi, 2000. 9. KARAAĞAÇ, Günay; Türkçenin Ses Bilgisi, Kesit Yayınları, 2010. 10. KARAAĞAÇ, Günay; Dil, Tarih ve İnsan, Ankara, Akçağ Yayınları, 2005.
 -- ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
   Anlatım, Soru-Yanıt, Gösterme, Uygulama - Alıştırma
 -- STAJ / UYGULAMA
   Yok
 -- DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
 
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
 Ara Sınav
1
40
 Ödev
0
0
 Uygulama
0
0
 Projeler
0
0
 Pratik
0
0
 Quiz
0
0
 Yıliçinin Başarıya Oranı (%)  
40
 Finalin Başarıya Oranı (%)  
60
 -- İŞ YÜKÜ
 Etkinlik  Toplam hafta sayısı  Süre (Haftalık Saat)  Dönem boyu toplam iş yükü
 Haftalık teorik ders saati
14
3
42
 Haftalık uygulamalı ders saati
0
 Okuma Faaliyetleri
0
 İnternette tarama, kütüphane çalışması
14
1
14
 Materyal tasarlama, uygulama
0
 Rapor hazırlama
0
 Sunu hazırlama
0
 Sunum
0
 Ara sınav ve ara sınava hazırlık
7
1
7
 Final sınavı ve final sınavına hazırlık
14
1
14
 Diğer
0
 TOPLAM İŞ YÜKÜ: 
77
 TOPLAM İŞ YÜKÜ / 25 : 
3.08
 DERSİN AKTS KREDİSİ: 
3
 -- PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI KATKI DÜZEYLERİ
NO
 PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI
1
2
3
4
5
1
Atatürk ilkeleri konusunda bilinçlenir ve inkılap tarihi konusunda bilgi edinir.X
2
Dil öğretiminde ve dilbilimsel çalışmalarda bilgisayar teknolojilerini kullanma konusunda bilgi sahibi olur ve bu konuda beceri kazanır.
3
Yabancı diller konusundaki bilgi ve yetkinliğini artırır. Türk dili ve edebiyatı alanında yapılan güncel araştırmaları takip eder, yabancı dil yeteneğini kullanarak yabancı meslektaşları ile iletişim kurar, alanı ile ilgili bilgi paylaşımında bulunur.
4
Türkçeyi doğru, güzel ve etkin bir biçimde konuşma ve yazma kuralları çerçevesinde öğrenir.X
5
Klasik Türk edebiyatı dilbilgisi özelliklerini, alfabesini öğrenir.
6
Tarihî Türk lehçelerinin dilbilgisi özelliklerini, alfabelerini, kelime hazinesini öğrenir. Tarihî Türk lehçelerine ait metinleri okuyabilir, tarihî Türk lehçelerinin metinlerini transkribe eder, bu metinleri Türkiye Türkçesine aktararak üzerinde dilbilimsel inceleme yapabilir.
7
Sahada derleme, yöntem ve teknikleri hakkında bilgi sahibi olur.X
8
Çağdaş Türk lehçelerinin dilbilgisi özelliklerini, alfabelerini, kelime hazinesini öğrenir.
9
Modern Türk edebiyatının dönemlerini, bu dönemin özelliklerini, edebî akımlarını, şahsiyetlerini ve eserlerini öğrenir. Bunları, edebiyat biliminin kuram ve yöntemlerinden yararlanarak öğrenir.
10
Türkiye Türkçesi ağızlarının ses ve şekil bilgisi özelliklerini, ağız araştırmalarının yöntemlerini, ağız araştırmalarında derleme yöntem ve tekniklerini öğrenir.
11
Anonim, âşık ve tasavvuf edebiyatlarının temel eserlerini okur ve döneme has fikir akımları çerçevesinde bu metinleri yorumlar. Edinmiş olduğu bilgi birikiminden yararlanarak tür, şekil ve üslûp meselelerinde donanım sahibi olur. Bu donanımı tarihî ve kültürel veriler çerçevesinde modern kuram ve yöntemler ışığında değerlendirmeyi öğrenir.
12
Türk dilbilgisini ses, şekil, sözdizimi anlam ve söz varlığı düzeylerinde dilbilim yöntem ve kuramlarından yararlanarak karşılaştırmalı olarak inceler ve çözümler.X
13
Türk halk edebiyatının ve halkbiliminin tarihî gelişimini söz konusu alanın beşerî bilimlerle ilişkisi çerçevesinde kavrar.
14
Modern dilbilim ve halkbilim kuram ve yöntemleri hakkında bilgi sahibi olur ve bunları metinlere uygulama becerisi kazanır.X
15
Klasik Türk edebiyatının poetikası, dönemleri, hayat ve toplumla olan ilişkisi, dil-kültür ve medeniyete olan katkılarıyla günümüz edebiyatına olan etkilerini öğrenir.
16
Türk dili ve edebiyatı alanında edinmiş olduğu bilgiyi, modern çağın teknik imkânlarını kullanarak oluşturur, düzenler, saklar ve paylaşır.X
17
Türk dili ve edebiyatı alanı ile ilgili bilgileri sorumluluğu altındakilere bilişsel ve duyuşsal öğrenme becerileri ile aktarır.X
18
Türk dili ve edebiyatı alanında kişi ve kurumları bilgilendirir ve onlara düşüncelerini aktarır. Alanı ile ilgili çözüm önerilerini modern kuramlara dayanarak uygulamalı olarak ortaya koyar.X
19
Türk dili ve edebiyatı alanında edinmiş olduğu bilgi ve becerileri, disiplinler arası çalışmalarda kullanır.X
20
Türk dili ve edebiyatı alanı ile ilgili sosyal, kültürel ve sanatsal ve akademik etkinliklere katılır, bu tür etkinliklerin düzenlenmesinde rol alır.