GAZİ ÜNİVERSİTESİ BİLGİ PAKETİ - 2019 AKADEMİK YILI

DERS TANIMI
ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ I/TDE3003
Dersin Adı: ÇAĞDAŞ TÜRK LEHÇELERİ I
Dersin Kredisi: 2 Ders AKTS : 3
Dersin Yarıyılı: 5 Ders Türü : Seçmeli
DERS BİLGİLERİ
 -- DERSİN DİLİ
   Türkçe
 -- ÖĞRETİM ELEMAN(LAR)I
  Yrd. Doç. Dr. Parvana Bayram
 -- ÖĞRETİM ELEMANI WEB SİTESİ/SİTELERİ
  
 -- ÖĞRETİM ELEMANI E-POSTASI/E-POSTALARI
  parvanabayram@gazi.edu.tr
 -- ÖĞRENME ÇIKTILARI
Türkçenin günümüzdeki yazı dilleri hakkında, örnek metinlerle destekli olarak verilecek genel bilgiler aracılığıyla, öğrencilerin dilimizin kolları ar








 -- DERSİN VERİLİŞ BİÇİMİ
   Bu ders sadece yüz yüze eğitim şeklinde yürütülmektedir.
 -- DERSİN ÖNKOŞULLARI
  Bu dersin önkoşulu yada eş koşulu bulunmamaktadır.
 -- ÖNERİLEN DERSLER
  Bu dersle ilişkili önerilen başka dersler bulunmamaktadır.
 --DERS İÇERİĞİ
1. Hafta  Türk Dilinin Dünya Dilleri arasındaki yeri. Altay Dil Birliği Teorisi. Altay dil ailesinde ait ortak bir takım özellikler.
2. Hafta  Türk Dilinin tarihsel gelişimi. Türk Lehçelerinin oluşumu ve gelişimi.
3. Hafta  Türk Lehçelerinin tasnifi.
4. Hafta  Çağdaş Yazı Dilleri (Günümüz Yazı Dilleri) Dönemi ve Sınıflandırılması.
5. Hafta  Bugünkü Oğuz Grubu (Azerbaycan ve Türkmen Türkçesi) lehçelerinin teşekkülü hakkında kısa bilgiler, o lehçede kullanılan Kiril ve Yeni Latin esaslı alf
6. Hafta  Azeri Türklerinin Türk dünyasındaki yeri, Azeri Türkçesi kültür coğrafyası, Azeri Türkçesinin Türk dili içindeki yeri.
7. Hafta  Azerbaycan Türkçesinin kısa grameri.
8. Hafta  Ara sınav
9. Hafta  Türkmen Türklerinin Türk dünyasındaki yeri, Türkmen Türkçesi kültür coğrafyası, Türkmen Türkçesinin Türk dili içindeki yeri.
10. Hafta  Bugünkü Doğu grubu (Özbek ve Uygur Türkçesi) lehçelerinin teşekkülü hakkında kısa bilgiler, o lehçede kullanılan Kiril ve Yeni Latin esaslı alfabeleri
11. Hafta  Özbek Türklerinin Türk dünyasındaki yeri, Özbek Türkçesi kültür coğrafyası, Özbek Türkçesinin Türk dili içindeki yeri.
12. Hafta  Özbek Türkçesinin kısa grameri.
13. Hafta  Uygur Türklerinin Türk dünyasındaki yeri, Uygur Türkçesi kültür coğrafyası, Uygur Türkçesinin Türk dili içindeki yeri.
14. Hafta  Bugünkü Kuzey-Batı Türk (Kazak ve Kırgız Türkçesi) lehçelerinin teşekkülü hakkında kısa bilgiler, o lehçede kullanılan Kiril ve Yeni Latin esaslı alfa
15. Hafta  Kazak Türklerinin Türk dünyasındaki yeri, Kazak Türkçesi kültür coğrafyası, Kazak Türkçesinin Türk dili içindeki yeri.
16. Hafta  Final sınavı
 -- ZORUNLU YA DA ÖNERİLEN KAYNAKLAR
  Buran, Ahmet. Çağdaş Türk Lehçeleri, Ankara: Akçağ Yay. 2007. A. B. ERCİLASUN, Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Grameri, Akçağ Yayınları, Ankara, 2007 Levent Doğan. Çağdaş Türk Lehçeleri El Kitabı.Kriyer Basım Yayın Dağıtım, 2007. Kültür Bakanlığı, Karşılaştırmalı Türk Dünyası Antolojisi, Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1998. Milli Eğitim Bakanlığı, Çağdaş Türk Dünyası Edebiyatı, Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1998. Ahmet Bican ERCİLASUN vd., Karşılaştırmalı Türk Lehçeleri Sözlüğü, KB Yayınları, Ankara 1991.
 -- ÖĞRETİM YÖNTEM VE TEKNİKLERİ
  Anlatım
 -- STAJ / UYGULAMA
  -
 -- DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ VE GEÇME KRİTERLERİ
 
Sayısı
Toplam Katkısı(%)
 Ara Sınav
1
40
 Ödev
0
0
 Uygulama
0
0
 Projeler
0
0
 Pratik
0
0
 Quiz
0
0
 Yıliçinin Başarıya Oranı (%)  
40
 Finalin Başarıya Oranı (%)  
60
 -- İŞ YÜKÜ
 Etkinlik  Toplam hafta sayısı  Süre (Haftalık Saat)  Dönem boyu toplam iş yükü
 Haftalık teorik ders saati
14
2
28
 Haftalık uygulamalı ders saati
0
 Okuma Faaliyetleri
3
3
9
 İnternette tarama, kütüphane çalışması
2
2
4
 Materyal tasarlama, uygulama
0
 Rapor hazırlama
0
 Sunu hazırlama
1
1
1
 Sunum
6
5
30
 Ara sınav ve ara sınava hazırlık
1
1
1
 Final sınavı ve final sınavına hazırlık
1
1
1
 Diğer
1
1
1
 TOPLAM İŞ YÜKÜ: 
75
 TOPLAM İŞ YÜKÜ / 25 : 
3
 DERSİN AKTS KREDİSİ: 
3
 -- PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI KATKI DÜZEYLERİ
NO
PROGRAM ÖĞRENME ÇIKTILARI
1
2
3
4
5
1
Türkçeyi doğru, güzel ve etkin bir biçimde konuşma yazma kurallarına uygun olarak kullanır.X
2
Türk dil bilgisini ses, şekil, söz dizimi, anlam ve söz varlığı düzeylerinde dil biliminin yöntem ve kuramlarından yararlanarak tarihsel-karşılaştırmalı olarak inceleyebilir ve çözümleyebilir.X
3
Türk dili ve edebiyatının geçmişten günümüze devam eden gelişimini, tarihî dönemlerini ve dönemlerin özelliklerini, başlıca akım ve ekolleri, bu dönemler arasındaki bütünlüğü kavrar ve takip edebilir.X
4
Türk edebiyatının temel eserlerini, edebiyat biliminin kuram ve yöntemlerinden yararlanarak değerlendirir ve onları dünya edebiyatının edebî eserleriyle karşılaştırabilir, edebiyat kuramları açısından değerlendirir.X
5
Türk Dili ve Edebiyatı alanında edindiği bilgi ve becerileri, sosyal bilimlerin diğer alanlarıyla ortak yürütülen çalışmalarda kullanır.X
6
Halk biliminin tarihi, gelişimi ve ülkemizde halk biliminin günümüze kadar geçirmiş olduğu bilimsel olgunlaşma süreci, bu sürece etki eden bilim adamları ve çalışmaları bilgilerine sahip olur. Halk Bilimi yöntem ve tekniklerini anlama, inceleme ve yorumlama konusunda; modern bilim, düşünce, kültür, kuram ve yöntemleri bilir ve bunları folklor araştırma alanları üzerinde nüfuzlu bir biçimde uygulayabilecek yeterlilik ve yetkinliğe sahip olur. Halk Biliminin diğer bilim dalları (Antropoloji, etnoloji, sosyoloji, edebiyat, tarih, teoloji, psikoloji vb.) ile olan ilişkilerini öğrenir. Halk Bilimi alan araştırmalarında kullanılacak alan araştırmaları ile ilgili metot, teknik ve yöntemleri ve bunları alan araştırmalarında nasıl kullanacağını bilir.X
7
Yeni Türk Edebiyatı Tarihini, edebiyat tarihinin esas sorunlarına ve edebiyat tarihçiliğinin görüş ve esaslarına, uygun olarak, bilimsel bir şekilde inceleyebilir ve değerlendirme yapar. Edebî metinleri okuma, anlama, inceleme ve yorumlama konusunda modern edebiyat, düşünce, kültür kuram ve yöntemleri bilir ve bunları metinler üzerinde nüfuzlu bir biçimde uygular.X
8
Çağdaş Türk Şivelerinin yazıldığı alfabeleri bilir; bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya aktarır; çevriyazıya aktardığı metinleri Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilim ve dilbilgisi incelemeleri yapabilir.X
9
Türkiye Türkçesinin Anadolu ve Rumeli ağızlarından derlenmiş metinleri okur, anlar ve çözümler.X
10
Tarihi Türk Şivelerinin yazıldığı alfabeleri bilir; bu alfabelerle yazılmış olan metinleri çevriyazıya aktarır; çevriyazıya aktardığı metinleri Türkiye Türkçesi yazı diline aktararak üzerinde dilbilim ve dilbilgisi incelemeleri yapabilir.X
11
Milli, ahlaki, insani, manevi ve kültürel değerlere saygılıdır, milletine ve insanlığa karşı görev ve sorumluluklarını bilir ve bunları davranışa dönüştürebilir.X
12
Atatürk İlkeleri konusunda bilinçli ve İnkılap tarihi konusunda bilgilidir.X
13
Eski Türk edebiyatının kaynaklarını, tasavvufi yön vb. karakteristik özelliklerini, araştırma yöntem, alan ve mekânlarını, nazım bilgi, şekil ve türlerini, aruz veznini, mazmun bilgisini, edebi sanatları kullanır.X
14
Bilgi ve İnternet teknolojilerini kullanarak Türk Dili ve Edebiyatı alanında bilgi oluşturur, düzenler, iletir, saklar, sunar ve paylaşır.X
15
Türk Dili ve Edebiyatı alanında yapılmış güncel araştırmaları takip edebilecek meslektaşları ile iletişim kurabilecek düzeyde yabancı dil bilgisini kullanarak kendi alanındaki bilgileri izler ve meslektaşları ile iletişim kurar.X
16
Divan edebiyatının bir dil ve kültür arkeolojisi alanı olarak çok anlamlılık özelliği, poetikası, hayat ve toplumla olan ilişkisi, disiplinler arası ilişkileri, dil, kültür ve medeniyetimize olan katkıları ile günümüz edebiyatına olan etkilerini açıklar.X